AGRONEWS 17 TIN KHKT NÔNG NGHIỆP

GS. TS. Bùi Chí Bửu, Viện trưởng
Viện Khoa học Kỹ thuật Nông nghiệp Miền Nam

Giống khoai mì hoang dại và nguồn gen kháng stress.
Các nhà khoa học thuộc cơ quan hợp tác nghiên cứu nông nghiệp Brazil (Brazilian Agriculture Research Corporation: EMBRAPA) đã phát hiện loại khoai mì hoang dại chứa gen chống chịu stress, gen kháng bệnh hại. Chương trình hợp tác giữa CIAT (International Center for Tropical Agriculture) với EMBRAPA đã được thực hiện nhằm mục đích chuyển các gen mục tiêu này vào giống khoai mì thương mại. Dưới sự chủ trì đề tài của Alfredo Cunha Alves, các nhà khoa học này đã bắt đầu phân lập những marker phân tử sẽ dùng để chuyển tính trạng kháng vào giống khoai mì cao sản. Họ cũng bắt đầu thực hiện thao tác di truyền tế bào đối với giống hoang dại đó. Các giống khoai mì mới kháng bệnh, kháng stress được hi vọng sẽ phát triển trong sản xuất từ năm 2010. Các nhà khoa học của CIAT vừa phát triển thành công giống khoai mì kháng rệp sáp (mealybug) và ruồi trắng (whitefly) bằng chỉ thị phân tử. Xem hình tiến sĩ Hernan Ceballos và tiến sĩ Alfredo Cunha Alves một số chuyên gia khoai mì của các nước đang trao đổi những nghiên cứu mới về chọn giống và công nghệ sinh học khoai mì ở CIAT. Xem bài viết chi tiết tại địa chỉ http://www.embrapa.br/embrapa/imprensa/noticias/2007/dezembro/2a-semana/especies-silvestres-de-mandioca-sao-foco-de-pesquisa

Giảm hàm lượng arsenic trong lúa gạo
Người ta ghi nhận rằng có những nồng độ rất cao về arsenic trong đất và nước tưới làm cho cây trồng bị nhiễm độc tính của nó. Trên 12 nước ở Châu Á đã được ghi nhận có hàm lượng arsenic cao trong đất và nước ngầm. Hầu hết các nước đó đều là nước sản xuất lúa gạo chủ lực. FAO báo cáo rằng hàm lượng arsenic cao trong hạt gạocó thể được giảm đi bằng cách cải tiến nguồn nước tưới. FAO hợp tác với ĐH Cornell nghiên cứu kỹ thuật trồng lúa với nương mạ cao hơn 15cm so với mặt đất, ruộng không bị úng ngập như thông lệ, chống lại sự mất năng suất và cho kết quả arsenic thấp hơn trong cả đất trồng và cây trồng. Sasha Koo-Oshima, chuyên viên FAO phụ trách về chất lượng nước và môi trường nói rằng: việc xác định các vùng nông thôn mục tiêu bị ảnh hưởng nặng nề bởi arsenic nên được xem là nội dung ưu tiên nhằm làm giảm sự nhiễm độc của arsenic đối với sức khỏe cộng động. Báo cáo “Remediation of Arsenic for Agriculture Sustainability, Food Security and Health in Bangladesh” có thể được xem xhi tiết tại http://www.fao.org/nr/water/docs/FAOWATER_ARSENIC.pdf. hoặc http://www.fao.org/newsroom/en/news/2007/1000734/index.html

Mía đường: Du nhập nucleotides vào tế bào đối với sự im lặng gen
Antisense oligodeoxynucleotides (ODN) là những dây đơn DNA ngắn có thể được du nhập vào một tế bào đặc biệt nào đó để ngăn cản sự thể hiện gen với các chuỗi trình tự nucleotide có tính chất bổ sung. Trong sự kiện ức chế ODN, dây đơn nucleotide gắn với phân tử mRNA, do đó, nó ngăn ngừa hiện tượng tự giải mã. Sự ức chế antisense phát sinh ra công cụ chẩn đoán nhanh trên cả động và thực vật. Tuy nhiên, những cơ chế đặc biệt về sự kiện ức chế ODN vẫn chưa được biết rõ. Các nhà khoa học thuộc ĐH Khoa Học Nông Nghiệp của Thụy Điển đã chứng minh rằng: du nhập ODN vào tế bào thực vật nhờ cơ chế vận chuyển đường thông qua những yếu tố chuyển vị (translocators). Translocators là những cánh cửa phân tử cho phép việc đi vào và đi ra của những hợp chất đặc biệt như vậy dễ dàng hơn. Sự vận chuyển của ODN được theo dõi bởi các nhà khoa học này trên mô cây lúa mạch, nhờ kỹ thuật nhuộm màu huỳnh quang các dây nucleotide. Họ đề nghị một kịch bản trong đó ODN 'piggyback' trên những phân tử đường chuyển vị này tại những cửa có tính chất phân tử nêu trên, đặc biệt là các translocators của sucrose. Nhờ sử dụng đường làm facilitator đối với sự kiện đi vào của ODN, hoạt động gen có thể bị ức chế bởi ảnh hưởng của antisense ODN. Hiện tượng ức chế của antisense ODN có thể là cách tiếp cận hiệu quả và đa dạng để đánh giá chức năng của gen mục tiêu trong thực vật. Xem tạp chí Plant Journal http://www.blackwell-synergy.com/doi/abs/10.1111/j.1365-313X.2007.03287.x hoặc http://www.blackwell-synergy.com/doi/full/10.1111/j.1365-313X.2007.03287.x

Hiệu ứng nhà kính và tiến hóa của cỏ
Cây quang hợp C4, thí dụ như cỏ hòa bản, ngô, cao lương, mía đường được trang bị bởi cơ chế sinh học cho phép chúng sử dụng hiệu quả carbon dioxide từ không khí. Cơ chế này giúp chúng chống lại quang hô hấp, bảo toàn năng lượng trong điều kiện nhiệt độ cao, mặn, điều kiện thiếu nước và CO2. Trước đây, người ta giả định rằng mức độ carbon dioxide toàn cầu của 30 triệu năm trước tạo ra sự tiến hóa của cây C4. Tuy nhiên, các nhà khoa học rất khó khăn khi chứng minh lý thuyết này bởi vì không có chứng cớ từ mẫu hóa thạch. Một nhóm các nhà khoa học quốc tế chứng minh được sự kiện hàng triệu năm trước đây liên quan đến cây C4. Họ căn cứ vào phân tử Bayesian để ước đoán tuổi của các dòng hòa thảo thuộc C4. Trong kỹ thuật này, sự khác biệt của 2 dòng từ một tổ tiên chung được xác định bởi một tiêu chí về thời gian của số lượt khác nhau về phân tử, như đột biến của bộ gen. Họ đã tìm ra một subfamily của họ Hòa thảo có từ 30 triệu năm trước. Họ cung cấp chứng cớ về tương quan này, nó không phải là sự trùng khớp có tính chất bình thường mà phản ánh một mối quan hệ ngẫu nhiên. Đây có thể là giải thích khoa học làm thế nào khí hậu toàn cầu thay đổi ảnh hưởng đến hệ sinh thái trong quá khứ và trong tương lai. Xem http://www.current-biology.com/content/article/abstract?uid=PIIS0960982207023445

Gen nhảy nhằm tách marker chọn lọc ra khỏi cây GM
Vài năm trước đây, một nhóm bao gồm người tiêu dùng và nhà nghiên cứu môi trường đã trình bày việc sử dụng marker trong công nghệ di truyền giống cây trồng. Những gen có tính chất marker đã được sử dụng trong công nghệ chuyển nạp gen để chọn lọc các transgenic events. Tuy nhiên, nó sẽ không cần sau khi cây chuyển gen đã được tái sinh. Cho đến những năm gần đây, các nhà khoa học vẫn phải phân ra nhiều giải pháp để sản xuất ra cây chuyển gen mà không có marker. Mộ trong những chiến lược đó là sử dụng gen nhảy (jumping genes). Gen nhảy hoặc transposon được gọi như vậy, bởi vì chúng có khả năng di chuyển đến những vị trí khác trong genome tế bào. Sử dụng hệ thống Ac trong transposon của cây bắp, các nhà khoa học thuộc ĐH quốc gia Taiwan, đã phát triển chiến lược lấy ra một cách có hiệu quả những gen đóng vai trò marker trong cây chuyển gen. Họ cải biên marker chọn lọc - gen esps (điều khiển tính chống chịu glyphosate) thể hiện trên cây lúa khi nó đi cùng với gen mục tiêu đóng vài trò carrier với salicylic acid nhạy cảm đối với gen nhảy. Sau khi chuyển nạp gen trong cây lúa, dòng lúa chống chịu với glyphosate đã được tuyển chọn và biểu thị salicylic acid. Vì marker gene được gắn với transposon, khả năng hoạt động của gen nhảy làm cho gen đóng vai trò “selectable marker” bị cắt cụt đi. Xem tạp chí Molecular Breeding tại http://www.springerlink.com/content/6720mj4607787451/?p=3c79ad37742f4e4fa77130f361884de7&pi=4 hoặc http://www.springerlink.com/content/6720mj4607787451/fulltext.pdf

Đối thoại Bali về thay đổi khí hậu toàn cầu – Kết luận
Đại diện của các nước đã phát triển và đang phát triển đã gặp nhau tại Bali, Indonesia để thảo luận và phát triển lộ trình đến với hiệp định về khí hậu toàn cầu vào năm 2012. Lộ trình mới đặt ra một lịch hành động rõ ràng, hiểu biết lẫn nhau vào năm 2009, liên hệ với đối thoại giữa các Chính Phủ trước đó (Intergovernmental Panel for Climate Change: IPCC). Mỗi nước sẽ đặt ra một tầm nhìn mang tính chất chia sẻ đối với hợp tác dài hạn, kể cả mục đích toàn cầu về lâu dài. Bộ TRưởng Môi trường của UK, Hilary Benn, trưởng đoàn đại diện Anh Quốc cho rằng: "Đây là một đột phá lịch sử và là một bước tiến khổng lồ”. Bản quyết định và những thông tin khác của đối thoại này có thể được tìm trên unfccc.int. Hiệp định khung về khí hậu toàn cầu trong tương lai (Future Global Climate Framework) được ấn hành online tại: www.defra.gov.uk/environment/climatechange/internat/bali-aims-071119.htm. hoặc http://www.defra.gov.uk/news/2007/071215a.htm

THÔNG BÁO
Hội nghi Bio-Asia lần thứ 5, 2008
Hội nghị BIO-Asia lần thứ 5 sẽ được tổ chức tại Tokyo, Nhật từ 28 đến 29-1-2008. Xem chi tiết tại BIO-Asia website http://www.bio.org/bioasia. Nếu muốn hỏi thêm chi tiết xin liên hệ với hộp thư bioasia@bio.org


Nguồn: http://blog.360.yahoo.com/hoangkim_tinkhoahoc Tags: agronews_17
Wednesday December 26, 2007 - 01:52am (PST) Permanent Link | 0 Comments